Przyroda przepowiada pogodę
Nasi przodkowie bacznie obserwowali wiatr, wygląd nieba, Księżyc i Słońce i na podstawie zmian ich wyglądu przepowiadali zmianę pogody. Również zachowanie zwierząt i ptaków służyło im do prognozowania pogody.
Współcześni meteorologowie potwierdzają, że wiele z tych obserwacji, przekazywanych z pokolenia na pokolenie w postaci przysłów, sprawdza się w praktyce. Pobawmy się więc w ludowych meteorologów.
Oto niektóre z ludowych obserwacji.
Wiatr, chmury i mgła
-
Zmiana wiatru zapowiada zmianę pogody.
-
Gdy chmury wysoko wędrują, ładną pogodę zwiastują.
-
Gdy mgła się unosi, pewnie deszczyk porosi.
-
Gdy jesień zamglona, zima zaśnieżona.
-
W styczniu wiatr południowy i południowo-zachodni przynoszą mróz i suche powietrze. Przy wietrze zachodnim trudno liczyć na ujemną temperaturę, a gdy wiatr wieje z północy może nastąpić ocieplenie. Zwykle wiatr północny, odwrotnie niż wschodni, przynosi umiarkowany mróz.
-
Lutowe wiatry mają podobne właściwości jak styczniowe. Jednak teraz przy wietrze północnym trzeba się raczej spodziewać opadów śniegu i zimna.
-
Gdy marzec mglisty, w lecie czas dżdżysty. Duże znaczenie ma kierunek wiatru w okolicach 21 marca. Zapowiada on główny kierunek wiatrów na wiosnę. Zmienny wiatr zwiastuje również zmienną pogodę.
-
Gdy kwiecień chmurny, a maj z wiatrami – dobry rok przed nami.
-
Póki w maju wiatr z północy, ma się u nas zimno w nocy.
-
Inaczej niż w maju, czerwcowe burze zwiastują pochmurne lato.
Barwy nieba
Kolorowe zjawiska na niebie, a w szczególności zorza poranna i wieczorna oraz tęcza, z dużym prawdopodobieństwem pozwalają prognozować pogodę. Kolorowe niebo o poranku zapowiada deszcz, z kolei wieczorem prowadzi do tworzenia się rosy. Wówczas kolejny przejrzysty ranek z jasnym wschodem słońca zapowiada stabilną pogodę.
-
Gdy się wieczór czerwienią nieba, w nocy albo jutro deszczu czekać trzeba.
-
Tęcza rano jak marzenie to z niebios ostrzeżenie.
-
Gdy słońce idzie czerwono za górę, ujrzysz jutro albo wiatr, albo szpetną chmurę.
-
Kiedy niebo jarzębiate, śmiało opuść chatę.
Słońce i Księżyc
Pierścienie wokół Księżyca i Słońca meteorologowie określają terminem „halo”. Od wieków są one zapowiedzią zmiany pogody.
-
Halo wokół słońca lub księżyca, deszczu albo śniegu obietnica.
-
Słońce listopada mrozy zapowiada.
-
Ile razy przed nowiem w październiku śnieg spadnie, tyle razy wśród zimy odwilży przypadnie.
-
Księżyc w lisiej czapie, wnet ci na głowę nakapie.
-
Gdy księżyc w pełni stoi, deszcz padać się boi.
-
Czerwone księżyca lico, wody przybędzie nieco.
-
Gdy jasny księżyc wzejdzie, wnet siarczysty mróz nadejdzie.
-
Księżyc w kole, trzy dni nie wychodź w pole.
Zwierzęta przepowiadają pogodę
Zwierzęta są tak głęboko związane z naturą i jej zjawiskami, że uważna obserwacja zwierząt pozwoli nam przewidzieć zmianę pogody. Oto jakie wnioski wynikają z ludowych obserwacji:
-
Ptaszki do Michała (29.IX.), zima gdzieś została.
-
Ptaszki przed Michałem odleciały, będzie ostry grudzień cały.
-
Jak we wrześniu krety kopią po nizinach, będzie wietrzna, ale lekka zima.
-
Im głębiej w jesieni grzebią się robaki, tym bardziej zima da się we znaki.
-
Jak drozdy śpiewają na wierzchołkach drzew, to wiosna wnet.
-
We środę po kołaczach, gdy żaba zakuka, już nas zima mrozami pewnie nie oszuka.
-
Kiedy kot liże futro, ładny dzień będzie jutro.
-
Jeśli pszczoła w styczniu z ula wylatuje, rzadko pomyślny rok nam obiecuje.
-
Gdy w styczniu pszczoły się ruszają, to mokra wiosnę zapowiadają.
-
W kwietniu, gdy pszczoła jeszcze nieruchliwa, mokra wiosna zwykle bywa.
barb
źródła: Sekcja Dom i Ogród, poz. 11, Sekcja Zdrowie, poz. 109
Zobacz również:
![]() |
![]() |
![]() |